17 marca, 2025

Nowe uprawnienia dla rodziców wcześniaków i hospitalizowanych dzieci

19 marca 2025 r. wejdą w życie znowelizowane przepisy kodeksu pracy, które wprowadzają uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków oraz dzieci wymagających hospitalizacji po urodzeniu.

Ile potrwa dodatkowy urlop macierzyński?

Nowe świadczenie będzie przysługiwać w wymiarze maksymalnie do 8 lub 15 tygodni. 

Zgodnie z nowym przepisem art. 1802 Kodeksu pracy, pracownica albo pracownik-ojciec wychowujący dziecko będą uprawnieni – bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego – do uzupełniającego urlopu macierzyńskiego w przypadku urodzenia dziecka:

– przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g – w wymiarze tygodnia uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu, do upływu 15. tygodnia po porodzie,

– po ukończeniu 28. tygodnia ciąży i przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1000 g – w wymiarze tygodnia uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 8. tygodnia po porodzie,

– po ukończeniu 37. tygodnia ciąży i jego pobytu w szpitalu – pod warunkiem że pobyt dziecka w szpitalu po porodzie będzie wynosił co najmniej 2 kolejne dni, przy czym pierwszy z tych dni będzie przypadał w okresie od 5. do 28. dnia po porodzie – w wymiarze tygodnia uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu w okresie od 5. dnia do upływu 8. tygodnia po porodzie.

Kiedy i jak złożyć wniosek o urlop?

Uzupełniający urlop macierzyński będzie udzielany jednorazowo na wniosek składany w postaci papierowej lub elektronicznej. Wniosek należy złożyć w terminie nie krótszym niż 21 dni przed zakończeniem korzystania z urlopu macierzyńskiego. Co istotne, pracodawca jest zobowiązany uwzględnić wniosek pracownika.

Do wniosku pracownik powinien dołączyć m.in. zaświadczenie wydane przez szpital, w którym przebywało dziecko. 

Rodzic pod ochroną

Rodzic korzystający z uzupełniającego urlopu będzie podlegał ochronie przed wypowiedzeniem umowy o pracę. Zgodnie z nowymi przepisami do uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie miał zastosowanie przepis art. 177 k.p., co oznacza, że od dnia złożenia przez pracownicę lub pracownika wniosku o udzielenie uzupełniającego urlopu macierzyńskiego do dnia zakończenia tego urlopu pracodawca nie będzie mógł:

  • prowadzić przygotowań do wypowiedzenia lub rozwiązania bez wypowiedzenia stosunku pracy z tą pracownicą lub tym pracownikiem,
  • wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z tą pracownicą lub tym pracownikiem, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z ich winy i reprezentująca pracownicę lub pracownika zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy.

Co z pracownikami, którzy obecnie korzystają z urlopu macierzyńskiego?

Zgodnie z przepisami przejściowymi, pracownicy, którzy na dzień 19 marca są uprawnieni do korzystania lub korzystają z urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, mają prawo do uzupełniającego urlopu macierzyńskiego. Oznacza to, że nawet jeśli dziecko urodziło się przed wejściem w życie omawianych regulacji, rodzice mogą skorzystać z dodatkowego urlopu, pod warunkiem, że ich podstawowy urlop macierzyński trwa 19 marca 2025 r. W takiej sytuacji wniosek należy złożyć najpóźniej w ostatnim dniu trwania urlopu macierzyńskiego. Jeśli skończy się on przed tą datą, prawo do dodatkowego świadczenia nie przysługuje.