Instrumentem ochrony interesów pracodawcy w odniesieniu do ograniczenia prowadzenia przez pracownika działalności konkurencyjnej jest umowa o zakazie konkurencji. Może ona dotyczyć zarówno okresu zatrudnienia, jak i okresu po jego ustaniu. Do zawarcia umowy konieczne są dwa zgodne oświadczenia woli: pracodawcy i pracownika.
Pracownik nie jest zobowiązany do jej zawarcia
Pracownik, który nie wyraża zgody na zawarcie umowy o zakazie konkurencji, musi jednak liczyć się z negatywnymi konsekwencjami swojej decyzji. Odmowa podpisania umowy o zakazie konkurencji może stanowić uzasadnioną przyczynę rozwiązania stosunku pracy za wypowiedzeniem. Pracodawca ma w takim wypadku prawo powołać się np. na utratę zaufania do podwładnego, zwłaszcza, jeżeli ma podstawy do stwierdzenia, że pracownik rozważa zmianę miejsca pracy. Jeżeli pracownik nie chce zawrzeć umowy o zakazie konkurencji, może to być pośrednim dowodem na jego brak lojalności, czy też chęć przedsięwzięcia działań godzących w interes pracodawcy.
Odmowa podpisania przez pracownika umowy o zakazie prowadzenia działalności konkurencyjnej nie jest natomiast uzasadnioną przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę wtedy, gdy przedstawiony przez pracodawcę projekt tej umowy zawiera postanowienia niezgodne z przepisami Kodeksu pracy.
