Na stronach internetowych Urzędu Ochrony Danych Osobowych zamieszczone zostało stanowisko dotyczące zgodności z prawem przeprowadzanych przez pracodawców kontroli stanu trzeźwości pracowników, w tym kontroli prewencyjnych (wyrywkowych).
Dane o trzeźwości, danymi szczególnej kategorii
W ocenie UODO po zmianach wprowadzonych do Kodeksu pracy od 4 maja br. nie ma podstawy prawnej do prowadzenia samodzielnie przez pracodawców kontroli stanu trzeźwości pracowników. Wniosek ten wywodzony jest z art. treści nowododanego do Kodeksu art. 221b§1 dotyczącego tzw. danych szczególnej kategorii. Zgodnie z treścią tego przepisu, zgoda kandydata do pracy lub pracownika może stanowić podstawę przetwarzania przez pracodawcę tych danych osobowych wyłącznie, gdy przekazanie tych danych następuje z inicjatywy zainteresowanego.
Zdaniem UODO informacje dotyczące stanu trzeźwości zakwalifikować należy do danych osobowych odnoszących się do stanu zdrowia, te zaś – jako że mieszczą się w kategorii danych szczególnej kategorii – podlegają regulacji wskazanego wyżej przepisu.
Kto może sprawdzić trzeźwość?
Z tego względu UODO twierdzi, że prowadzenie kontroli stanu trzeźwości przez pracodawcę bez zgody pracownika nie jest dopuszczalne, a uprawnienia takiego nie można wywodzić np. z troski o zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, czy z uprawnienia do monitorowania niektórych zachowań pracowników.
Z przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, która reguluje także kwestie związane z obowiązkiem trzeźwości w miejscu pracy, wynika obowiązek niedopuszczenia do pracy pracownika, co do którego zachodzą podejrzenia co do naruszenia tego obowiązku. Zarówno przełożony, jak i sam pracownik mogą żądać, aby stan trzeźwości został sprawdzony przez odpowiednie organy – a więc zwykle przez policję.
