Ustawa o cudzoziemcach opisuje kilka sytuacji, w których zezwolenie na pobyt stały może zostać cofnięte. Co ważne, zgodnie z literalnym brzmieniem przepisu w przypadku zaistnienia wyraźnie określonych sytuacji „zezwolenie na pobyt stały cofa się cudzoziemcowi” co oznacza, że organ nie ma wówczas tzw. luzu decyzyjnego i zobowiązany jest do podejmowania działań przewidzianych w przepisach. Istotny jest przy tym nie tylko fakt zaistnienia przyczyny uzasadniającej cofnięcie, ale i podstawa wydania zezwolenia, które ma być cofnięte.
Kwestie bezpieczeństwa
Większość przesłanek uzasadniających cofnięcie zezwolenia na pobyt stały powiązana jest z szeroko rozumianym bezpieczeństwem. W szczególności zezwolenie na pobyt stały podlega cofnięciu, jeżeli wymaga tego interes Polski, względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego. Również wtedy, gdy cudzoziemiec w postępowaniu w sprawie udzielenia mu zezwolenia na pobyt stały złożył wniosek lub dokumenty do wniosku zawierający nieprawdziwe dane osobowe lub fałszywe informacje albo zeznał nieprawdę lub zataił prawdę, podrobił lub przerobił dokument w celu użycia go jako autentycznego lub takiego dokumentu używał jako autentycznego.
Opuszczenie Polski
Z perspektywy pracodawcy przeprowadzającego rekrutację istotna może być kolejna przesłanka mogąca skutkować cofnięciem cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały – opuszczenie przez niego terytorium Polski na okres przekraczający 6 lat. Jeśli kandydat do pracy-cudzoziemiec przedstawi pracodawcy zezwolenie na pobyt stały wydane ponad 6 lat temu, warto dopytać cudzoziemca czy jego pobyt w Polsce nie został przerwany. Nie można wykluczyć, że cudzoziemiec nawet nie będzie świadomy, że w przypadku opuszczenia Polski na okres powyżej 6 lat jego dotychczasowa podstawa pobytowa może być już nieaktualna.
Przestępczość
Zezwolenie na pobyt stały cofa się cudzoziemcowi również wtedy, gdy został skazany w Polsce prawomocnym wyrokiem po pierwsze – za przestępstwo umyślne, a po drugie – na karę co najmniej 3 lat pozbawienia wolności. W tym miejscu warto wspomnieć, że taka sytuacja niekiedy może być również przyczyną uzasadniającą rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Rozwód
Zezwolenie na pobyt stały może zostać cofnięte także w razie rozwodu, który nastąpił w ciągu 2 lat od dnia, w którym udzielono tego zezwolenia. Dotyczy to tych cudzoziemców, którym udzielono zezwolenia na pobyt stały ze względu na fakt pozostawania w związku małżeńskim z obywatelem polskim. Z opisaną sytuacją związany jest również inny temat – badanie fikcyjności małżeństwa na etapie prowadzenia postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia, o czym napiszemy nieco więcej w kolejnych tygodniach.
