Pod koniec października do Sejmu wpłynął rządowy projekt ustawy mającej uprościć nieco formalności związane z zatrudnianiem cudzoziemców, w tym dotyczące uzyskiwania jednolitego zezwolenia na pobyt i pracę oraz oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. Łatwiej ma być też wykazać polskie korzenie i uzyskać Kartę Polaka, a nadto skrócić się mają postępowania administracyjne związane z uzyskaniem polskiej wizy oraz legalizacją pobytu i zatrudnienia cudzoziemców. Przyjrzyjmy się kilku istotnym zmianom.
Zezwolenia na pobyt czasowy i pracę
Projekt zakłada rezygnację z wymogu posiadania przez cudzoziemca zapewnionego miejsca zamieszkania w Polsce oraz posiadania źródła stabilnego i regularnego dochodu zapewniającego utrzymanie cudzoziemca i członków jego rodziny. Urzędy nie będą już wymagać wykazania przez podmiot powierzający pracę braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na lokalnym rynku pracy także w przypadku, gdy już po złożeniu wniosku o zezwolenie jednolite cudzoziemiec uzyskał zezwolenie na pracę lub zezwolenie na pobyt czasowy i pracę u tego samego pracodawcy i posiada je w dacie orzekania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.
Nowe przepisy mają też przesądzić, jak w praktyce rozumieć spełnienie wymogu posiadania przez cudzoziemca ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce, w sytuacji gdy dopiero wydanie pozwolenia na pobyt i pracę da mu możliwość objęcia go takim ubezpieczeniem. W nowym stanie prawnym taka sytuacja będzie jednoznacznie uznana za spełnienie tego wymogu.
Nie będzie już powodować konieczności zmiany lub wydania nowego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę zmiana nazwy stanowiska, na jakim zatrudniony jest cudzoziemiec – o ile zachowany zostanie dotychczasowy zakres jego obowiązków, podobnie zezwolenie będzie ważne jeżeli dojdzie do zwiększenia wymiaru czasu pracy cudzoziemca przy jednoczesnym proporcjonalnym zwiększeniu jego wynagrodzenia za pracę. Dopuszczona zostanie także zmiana zezwolenia na pobyt i pracę w przypadku zamiaru zmiany pracodawcy – dotychczas okoliczność ta wymagała ubiegania się nowe zezwolenie, w tym umówienia przez cudzoziemca osobistej wizyty w urzędzie.
Terminy załatwienia sprawy z wniosku o zezwolenie na pobyt czasowy
Planowane jest ujednolicenie terminów rozpoznawania przez urzędy wniosków o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy – co do zasady wynosić będzie on 60 dni od dnia spełnienia wszystkich formalności związanych z tym wnioskiem.
Procedura uzyskiwania wizy krajowej
Skrócone nawet o połowę mają być maksymalne terminy rozpoznawania przez polskich konsulów niektórych wniosków wizowych (m. in. składanych w związku z zamiarem podjęcia studiów w Polsce, czy prowadzenia w naszym kraju badań naukowych lub prac rozwojowych).
Nowe przepisy przewidywać mają możliwość określania odrębnym rozporządzeniem państw, w których wnioski o przyznanie polskiej wizy umożliwiającej podjęcie pracy mogłyby być przyjmowane od obywateli tych państw poza kolejnością – stosownie do aktualnych potrzeb naszego rynku pracy.
Oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi
Wydłużona do 24 miesięcy ma być możliwość powierzenia pracy cudzoziemcowi na podstawie oświadczenia, ponadto zlikwidowany ma być 12- miesięczny okres rozliczeniowy – w trakcie którego ustala się okres dopuszczalnej pracy na podstawie oświadczenia. Nadal możliwość korzystania z tej ścieżki legalizacji pracy dotyczyć będzie obywateli 6 wybranych państw, przy czym uchylony zostanie przepis, który dawał możliwość określenia przypadków, w których obywatele innych państw mogliby z takiej możliwości korzystać, przepisy takie zresztą dotychczas nigdy nie zostały wydane.
Karta Polaka
Nowe przepisy mają umożliwić powoływanie się przy wnioskowaniu o wydanie Karty Polaka na fakt posiadania tej Karty przez jedno z rodziców lub dziadków. Łatwiej ma być także wnioskować o Kartę Polaka dla dzieci – wymagana zgoda drugiego z rodziców będzie mogła być też udzielona w formie notarialnej, a nie tylko przed polskim konsulem.
Szczególny tryb załatwienia niektórych spraw wszczętych przed ogłoszeniem stanu zagrożenia epidemicznego z powodu COVID-19.
Autorzy projektu zdecydowali się wprowadzić szczególne przepisy, które mają pomóc w sprawnym zakończeniu niektórych spraw toczących się z wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Chodzi tu o sprawy, które zostały wszczęte jeszcze w ubiegłym roku, zanim 14 marca 2020 r. ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego z powodu koronawirusa. Jak się okazuje jest wiele takich spraw, w których z uwagi na obostrzenia związane z epidemią cudzoziemcy nie zostali nawet jeszcze wezwani do złożenia osobistej wizyty w urzędzie m. in. w celu złożenia odcisków linii papilarnych. Planuje się wyłączenie w tych przypadkach obowiązku osobistego stawiennictwa (a tym samym wyłączenie obowiązku zeskanowania linii papilarnych i przedłożenia przez cudzoziemca ważnego dokumentu podróży – czego skutkiem będzie brak w tym dokumencie stempla wojewody potwierdzającego złożenie wniosku). Co istotne, pod pewnymi warunkami, cudzoziemiec któremu udzielono zezwolenia pobyt czasowy i pracę w analizowanym trybie ma być zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę. Warunki te to: 1) uzyskiwania wynagrodzenia nie niższego niż minimalne, określone przepisami, 2) wykonywanie pracy w ramach stosunku pracy albo na podstawie umowy zlecenie, 3) złożenie w nieprzekraczalnym terminie 60 dni od dnia wydania zezwolenia, oświadczenia podmiotu powierzającego wykonywanie pracy, zawierającego m. in. informacje o pracy, która ma być powierzona cudzoziemcowi.
Aktualnie, projekt został skierowany do prac w komisjach sejmowych.
Kancelaria MERSKI wspiera swoich klientów we wszelkich procedurach administracyjnych związanych z legalizacją pobytu i zatrudnienia cudzoziemców w Polsce.
