Według informacji przekazanych przez Głównego Inspektora Pracy, w 2025 r. PIP podczas kontroli skupi się m.in. na problematyce outsourcingu pracowniczego. Weryfikowane będą przede wszystkim wszelkie próby ominięcia reżimu prawnego dotyczącego agencji zatrudnienia i pracy tymczasowej.
Zapowiedź wzmożonych kontroli w obszarze outsourcingu nie powinna dziwić, biorąc pod uwagę wnioski PIP zawarte w ostatnim dostępnym sprawozdaniu rocznym z działalności PIP.
Jaki był zakres kontroli PIP?
W 2023 r. w ramach badania naruszeń prawa polegających na omijaniu przepisów ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych przeprowadzono 203 kontrole w 200 podmiotach. Dla porównania wskazujemy, że w 2022 r. przeprowadzono 147 kontroli, a w 2021 r. – 152 kontrole. Wśród podmiotów objętych kontrolą znajdowały się agencje zatrudnienia świadczące usługi outsourcingu, podmioty nieposiadające wpisu do rejestru agencji zatrudnienia, a także podmioty korzystające z usług outsourcingu (92 podmioty).
Ustalenia kontroli
Usługi outsourcingu będące w praktyce pracą tymczasową stwierdzono w ramach 88 kontroli– 43,3% (w 2022 r. było to 47% ogółu przeprowadzonych kontroli, a w 2021 r. – 45%), z czego dotyczyło to 49 kontroli przeprowadzonych w podmiotach świadczących usługi outsourcingu i 39 kontroli przeprowadzonych w podmiotach korzystających z usług outsourcingu.
Kwestionowane przez inspektorów pracy przypadki świadczenia outsourcingu wskazują, że rzeczywistą usługę stanowiło udostępnienie osób do pracy, która, na gruncie obowiązujących przepisów, była faktycznie pracą tymczasową. Z kolei faktyczny cel podmiotów zlecających usługi outsourcingu stanowiło pozyskanie pracowników, a nie konkretnej usługi.
Państwowa Inspekcja Pracy wskazała, że w skontrolowanych nieprawidłowych przypadkach, sposób i organizacja pracy pozostawał charakterystyczny dla pracy tymczasowej, w szczególności nadzór nad osobami wykonującymi pracę był sprawowany przez rzekomego odbiorcę usługi outsourcingu (który był faktycznie pracodawcą użytkownikiem), a nie przez podmiot (agencję) wykonującą tę usługę, co stanowiło okoliczność wykluczającą istnienie outsourcingu. W ocenie PIP, takie działanie pozwala uniknąć wszelkich obowiązków i ograniczeń, jakie nakładają na agencję i pracodawcę użytkownika przepisy ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, pozbawiając osoby wykonujące pracę tymczasową ochrony wynikającej z regulacji prawnych, co naraża je na wyzysk.
Wnioski ze sprawozdania PIP
Biorąc pod uwagę narastające zjawisko nieprawidłowego stosowania outsourcingu, PIP ponownie wystąpiła do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z wnioskiem legislacyjnym w sprawie zmiany przepisów ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, która miałaby polegać na wprowadzeniu odpowiedzialności z tytułu wykroczenia, ponoszonej przez osoby fizyczne działające w imieniu podmiotów świadczących usługi udostępniania lub wynajmu pracowników oraz podmiotów korzystających z takich usług, w tym outsourcingu, wykonywanych w warunkach charakterystycznych dla pracy tymczasowej.
Ważne wnioski dla pracodawców
W obliczu intensyfikacji kontroli ze strony Państwowej Inspekcji Pracy, przedsiębiorcy – zarówno świadczący usługi outsourcingu, jak i korzystający z nich – powinni z szczególnie uważnie przyjrzeć się modelom współpracy, jakie stosują w praktyce. Kluczowe jest nie tylko prawidłowe skonstruowanie umowy dotyczącej outsourcingu, ale przede wszystkim zapewnienie, że sposób organizacji i nadzoru nad pracą nie prowadzi do uznania, że jest on charakterystyczny dla pracy tymczasowej.
Przykładowo, w outsourcingu pracowniczym nie może występować bezpośrednie i stałe podporządkowanie pracowników outsourcera wobec podmiotu, u którego wykonywana jest praca (insourcera). Kluczowe w tego rodzaju współpracy jest to, aby kierownictwo nad pracownikami sprawował usługodawca – a nie podmiot korzystający z usługi. Z perspektywy prawnej szczególne znaczenie ma zarówno odpowiednie ukształtowanie treści umowy outsourcingowej, jak i właściwa praktyka jej realizacji.
Nasza kancelaria wspiera pracodawców w prawidłowym konstruowaniu oraz wdrażaniu modeli współpracy outsourcingowej, tak aby były one zgodne z przepisami prawa. W razie potrzeby, zachęcamy do kontaktu.
