Przyjęta w poniedziałek 2 marca ustawa związana z przeciwdziałaniem rozpowszechnianiu się wirusa SARS-CoV-2 i wywoływanej przez niego choroby COVID-19 oddziaływać może też na pracodawców. Jakie najważniejsze rozwiązania zostały w niej zapisane?
Praca zdalna na polecenie pracodawcy
Przede wszystkim, w celu przeciwdziałania COVID-19 pracodawca będzie mógł polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (pracy zdalnej).
Z treści przepisu można wnioskować, iż polecenie takie nie będzie wymagało zgody pracownika (odmiennie niż ma to miejsce w przypadkach wykonywania telepracy na podstawie przepisów Kodeksu pracy). Przepis nie określa też żadnych limitów czasowych wykonywania pracy zdalnej. Ustawa nie odwołuje się do przepisów Kodeksu pracy dotyczących telepracy i nie posługuje się w ogóle tym pojęciem, stąd w praktyce pojawi się zapewne wiele wątpliwości dotyczących tego, jakie szczególne obowiązki i prawa mają strony stosunku pracy w okresie nakazanej przez pracodawcę pracy zdalnej i co to pojęcie faktycznie oznacza? Czy na przykład na pracodawcy spoczywają wówczas obowiązki związane z dostarczeniem niezbędnego sprzętu, czy dotyczące zapewnienia pracownikowi bezpiecznych i higienicznych warunków pracy? Kim jest „pracownik” w rozumieniu ustawy – czy takie samo polecenie pracodawca będzie mógł wydać np. osobie wykonującej pracę na innej podstawie niż umowa o pracę?
Dość enigmatycznie określono także cel nakazania pracy zdalnej – przeciwdziałanie COVID-19. Oznacza to, że w praktyce uznaniu pracodawców pozostawiono, w jakich konkretnych stanach faktycznych z przysługującego mu prawa skorzystają.
Zasiłek opiekuńczy w razie zamknięcia szkoły
Ustawa przewiduje w przypadku zamknięcia szkoły, przedszkola, żłobka z powodu COVID-19 i konieczności sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem z tego powodu, prawo do dodatkowego zasiłku opiekuńczego za okres nie dłuższy niż 14 dni, którego to okresu nie będzie się wliczać do przewidzianych przepisami ustawy o świadczeniach pieniężnych w razie choroby i macierzyństwa okresów zasiłkowych.
Kwarantanna dla osób zdrowych
Nowe przepisy przewidują także możliwość poddania obowiązkowej kwarantannie trwającej do 3 tygodni osób zdrowych, które miały styczność z osobami chorymi na choroby zakaźne (w tym zakresie ustawa nie odwołuje się więc tylko do COVID-19).
Przymusowe leczenie szpitalne
Kolejnym novum jest możliwość poddania obowiązkowej hospitalizacji osób chorych lub podejrzanych o to, że mogą być zarażone chorobą zakaźną, przy czym wykaz tych chorób ma ustalić Minister Zdrowia w drodze rozporządzenia.
Czasowe ograniczenie działalności przedsiębiorców
Ustawa zakłada, że w razie wystąpienia stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemiologicznego o takim rozmiarze, że przekroczy to możliwość działania organów państwa lub samorządu terytorialnego, rząd będzie mógł w drodze rozporządzenia wyznaczyć określoną strefę, w a jej ramach m. in. nakazać czasowe ograniczenie działalności określonych przedsiębiorców.
Ustawą zajmie się teraz Senat.
