Czym jest i kogo dotyczy raportowanie ESG?
Opiera się ono na trzech filarach, będących zarazem rozwinięciem powyższego skrótu, tj.: Environmental (środowiskowym), Social (społecznym) i Governance (ładzie korporacyjnym). Jest to raportowanie typu niefinansowego obejmujące w szczególności udostępnianie przez podmioty działające na terenie Unii Europejskiej informacji w zakresie zrównoważonego rozwoju, stosowanych w przedsiębiorstwie działań proekologicznych oraz pozytywnych działań podejmowanych przez firmy na płaszczyźnie społecznej. Obecnie w Polsce obowiązkiem składania tego rodzaju raportów niefinansowych objęte są duże podmioty będące jednostkami interesu publicznego, zatrudniające na dzień bilansowy średniorocznie ponad 500 pracowników i spełniające przy tym jeden z dwóch warunków finansowych, tj. 85 mln zł sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego lub 70 mln zł przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy. Począwszy od 1 stycznia 2024 r. grupa podmiotów zobowiązanych do składania raportów ESG będzie się stopniowo powiększać.
Proces wdrożenia nowych przepisów
Raportowanie ESG regulowane jest przez dyrektywę CSRD (Corporate sustainability reporting directive), która weszła w życie na początku bieżącego roku. Kraje członkowskie mają wyznaczony czas na implementację przepisów dyrektywy do 6 lipca 2024 r.
Wskazana dyrektywa poszerza zarówno zakres podmiotów zobowiązanych do raportowania, jak i danych, które mają być prezentowane. Działania podejmowane przez firmy celem zachowania ładu środowiskowego, społecznego oraz korporacyjnego mają być raportowane według wspólnych europejskich standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju, tzw. ESRS (European sustainabilty reporting standards), których pierwszy zestaw niedawno został opublikowany.
Kto będzie musiał składać raporty niefinansowe zgodnie z wymogami Dyrektywy CSRD?
Jak wyżej wskazano krąg podmiotów zobowiązanych do składania raportów zgodnie z Dyrektywą CSRD będzie stopniowo rozszerzany. Raport za rok 2024 będą musiały przedstawić te duże podmioty, które już obecnie mają obowiązek przedstawiania niektórych informacji niefinansowych (a więc np. duże przedsiębiorstwa notowane na giełdzie spełniające określone kryteria finansowe). Kolejną grupą, która będzie sprawozdawać począwszy od roku obrotowego rozpoczynającego się 1 stycznia 2025 r. będą duże jednostki (nie tylko te notowane na giełdzie), które przekraczają co najmniej dwa z trzech następujących kryteriów:
- suma bilansowa: 20 mln EUR,
- przychody netto ze sprzedaży: 40 mln EUR,
- średnia liczba zatrudnionych w roku obrotowym: 250
oraz jednostki dominujące dużych grup, spełniające określone w przepisach kryteria finansowe oraz wielkości zatrudnienia.
Kolejną grupą, która sprawozdawać będzie począwszy za rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2026 r. będą małe i średnie przedsiębiorstwa notowane na giełdzie (znowu przepisy określają kryteria, które przedsiębiorstwa te muszą spełniać). Ta grupa podmiotów będzie jednak mieć możliwość przesunięcia w czasie przedstawienia raportów.
Jeszcze później raporty będą składać firmy spoza UE, które np. posiadają na jej terytorium oddział generujący określony przepisami obrót.
Czasu tylko pozornie jest dużo. Procesy zbierania informacji (także np. od kontrahentów) niezbędnych do przedstawienia raportu warto zacząć projektować już obecnie.
Zakres i cele raportowania ESG:
Zakres przedmiotowy raportu obejmował będzie trzy najważniejsze filary zrównoważonego rozwoju
– środowisko, kwestie społeczne oraz ład korporacyjny. Firmy będą w szczególności zobowiązane do ujawnienia informacji o tym, jakie działania podejmują w bieżącej działalności w zakresie łagodzenia zmian klimatycznych, a także jakie strategie i plany zamierzają wdrożyć w przyszłości, aby jak najbardziej zbliżyć model prowadzenia swojego biznesu do założeń zgodnych ze zrównoważoną gospodarką. Dane, jakie będą udostępniane przez przedsiębiorstwa obejmować będą również bardzo szczegółowe informacje, np. całkowitą emisję gazów cieplarnianych przedsiębiorstwa, czyli tzw. ślad węglowy lub ilość zużycia i źródło wykorzystywanej w firmie energii. Raportowaniu podlegać będą również równouprawnienie płci i równość wynagrodzeń zatrudnionych pracowników, środki podejmowane przez firmę celem zapobiegania w pracy aktom dyskryminacji oraz kwestie dotyczące sposobów weryfikowania wyboru osób zarządzających i administrujących przedsiębiorstwem. Zestawienie takiej analizy ma przede wszystkim zwiększyć przewagę konkurencyjną wielu firm poprzez pokazanie potencjalnym inwestorom oraz konsumentom, jaki jest stosunek danej firmy do polityki zrównoważonego rozwoju, natomiast sama inicjatywa raportowania ESG nazywana jest kamieniem milowym w Europejskim Zielonym Ładzie.
