Od dnia 1 lipca 2018 r. obowiązują nowe przepisy o VAT, w tym głośno komentowane przepisy o mechanizmie podzielonej płatności (split payment).
Wprowadzone zmiany w zamyśle ustawodawcy mają służyć dalszemu uszczelnieniu VAT i zwiększeniu transparentności transakcji dokonywanych pomiędzy uczestnikami obrotu B2B.
Na czym polega split payment?
W praktyce, mechanizm split payment sprowadza się do takiego podziału płatności, gdzie kwota tytułem naliczonego VAT ma być przelewana bezpośrednio na rachunek bankowy utworzony specjalnie w tym celu, natomiast kwota netto na wskazany rachunek firmowy dostawcy. Środki zgromadzone na rachunku VAT będzie można wykorzystać na poczet zapłaty tego podatku w rozliczeniach z kontrahentami i urzędem skarbowym. Natomiast w ściśle określonych przypadkach, na wniosek podatnika i za zgodą organu, możliwy będzie transfer tych środków na rachunek bankowy podatnika.
Warto przy tym dodać, że utrzymanie rachunku dla celów VAT jest całkowicie bezpłatne, a sam rachunek powinien być prowadzony w walucie polskiej. Transakcje w walutach obcych w ramach mechanizmu podzielonej płatności mają być natomiast niedostępne z uwagi na zbyt duże obciążenie dla banków obsługujących te transakcje.
Czy stosowanie mechanizmu podzielonej płatności – split payment jest obowiązkowe?
Stosowanie opisanego mechanizmu na dzień dzisiejszy jest dobrowolne, a decyzję o stosowaniu mechanizmu podejmuje podmiot dokonujący płatności (nabywca towarów lub usług). Już teraz jednak wiadomo, że resort finansów planuje wprowadzenie obowiązku stosowania mechanizmu podzielonej płatności.
Zalety i wady mechanizmu split payment.
Ustawodawca chcąc zachęcić podatników do korzystania z tego mechanizmu wprowadził system rozwiązań, które w zamyśle mają dać dodatkową ochronę i korzyści podatnikom, a mianowicie:
- wyłączenie odpowiedzialności solidarnej nabywcy z tytułu zobowiązań podatkowych dostawcy,
- wyłącznie obowiązku zapłaty karnych odsetek i sankcji VAT w przypadku, gdy urząd skarbowy zakwestionuje wysokość kwoty VAT do odliczenia przedstawionej przez podatnika na fakturze,
- skrócenie okresu oczekiwania na zwrot VAT (25 dni, licząc od dnia złożenia rozliczenia),
- zmniejszenie kwoty zobowiązania podatkowego.
Niewątpliwie uwagę podatników zwróci przede wszystkim możliwość ubiegania się o szybszy zwrot VAT oraz zmniejszenia kwoty zobowiązania podatkowego. Z takiego obniżenia będzie można skorzystać, jeżeli zapłata podatku VAT nastąpi w całości z rachunku VAT w terminie wcześniejszym niż termin zapłaty tego podatku.
Sceptycy podnoszą, że stosowanie split payment może w praktyce prowadzić do ograniczenia obrotu z uwagi na fakt, że środki znajdujące się na rachunku VAT w rzeczywistości nie mogą być swobodnie wykorzystywane przez dostawcę. Kolejno, kłopotliwe może być korzystanie przez podatników z rachunków VAT prowadzonych w kilku bankach.
Praktyka obrotu pokaże, czy split payment przyjmie się w rodzimej gospodarce, a także jaki wpływ na ten obrót będzie miał przedmiotowy mechanizm.
Więcej informacji o możliwości zmniejszenia zobowiązania podatkowego w oparciu o split payment można znaleźć w treści art. 108d Ustawy o VAT, z którą można się zapoznać tutaj.