W piątek 17 listopada 2023 r. zaczną obowiązywać zmienione przepisy Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe.
Celem zmiany jest dostosowanie treści Rozporządzenia do zmian technologicznych, które zaszły od czasu jego wydania w 1998 r. W ciągu 25 lat obowiązywania Rozporządzenia miał miejsce znaczący postęp technologiczny, który wpłynął m.in. na sposób organizowania stanowisk pracy. Upowszechniło się choćby stosowanie laptopów, skanerów, czy drukarek.
W związku z powyższym, już od 17 listopada dojdzie do aktualizacji definicji stanowiska pracy, przez które będziemy rozumieć przestrzeń pracy wraz z wyposażeniem podstawowym, w tym monitorem ekranowym, klawiaturą, myszą lub innymi urządzeniami wejściowymi, oprogramowaniem z interfejsem dla użytkownika, krzesłem i stołem oraz opcjonalnym wyposażeniem dodatkowym, w tym stacją dysków, drukarką, skanerem, uchwytem na dokumenty, podnóżkiem.
Co warto podkreślić, nie zmienia się zawarta w Rozporządzeniu definicja pracownika, przez którego w dalszym ciągu należy rozumieć każdą osobę zatrudnioną przez pracodawcę, w tym praktykanta i stażystę, użytkującą w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy.
Nowe obowiązki pracodawcy
Począwszy od 17 listopada pracodawca będzie zobowiązany do zapewnienia pracownikom nie tylko okularów korygujących wzrok, tak jak dotychczas, ale i szkieł kontaktowych. Nie zmienią się zasady zapewniania okularów lub szkieł kontaktowych – pracodawca będzie zobowiązany do ich zapewnienia, jeśli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej (medycyny pracy) wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.
Zmianie ulegną też minimalne wymagania BHP oraz ergonomii, jakie powinny spełniać stanowiska pracy wyposażone w monitory ekranowe.
Pracownikom pracującym z użyciem laptopów pracodawca powinien zapewnić stacjonarny monitor ekranowy lub podstawkę zapewniającą ustawienie ekranu tak, by jego górna krawędź znajdowała się na wysokości oczu pracownika, oraz w dodatkową klawiaturę i mysz. Odnośnie do klawiatury i myszy Rozporządzenie przewiduje, że powinny one stanowić osobne elementy wyposażenia podstawowego stanowiska pracy. Na życzenie pracownika stanowisko pracy należy też wyposażyć w podnóżek. Jeśli praca wiąże się z korzystaniem z dokumentów, pracownik może zwrócić się do pracodawcy również o wyposażenie jego stanowiska w uchwyt na dokumenty, posiadający regulację ustawienia wysokości, pochylenia oraz odległości od pracownika.
Zmiany obejmują też wymagania dotyczące m.in. konstrukcji stołu, która powinna umożliwiać ergonomiczne ustawienie elementów wyposażenia stanowiska pracy, w tym w szczególności powinna zapewniać wystarczającą powierzchnię, gwarantującą łatwe posługiwanie się elementami wyposażenia stanowiska i wykonywanie czynności związanych z pracą. Powierzchnia stołu powinna umożliwiać przy tym ustawienie klawiatury z zachowaniem takiej odległości od przedniej krawędzi stołu, która umożliwia podparcie dla rąk i przedramion z zachowaniem co najmniej kąta prostego między ramieniem i przedramieniem. Elementy wyposażenia stanowiska powinny być natomiast ustawione w takiej odległości od pracownika, by nie powodowały konieczności przyjmowania wymuszonych pozycji.
Pracownik powinien mieć również zapewnioną odpowiednią przestrzeń do umieszczenia nóg pod blatem stołu oraz do przyjęcia wygodnej pozycji i możliwości jej zmiany podczas pracy.
Na dostosowanie stanowisk pracy do wymogów Rozporządzenia pracodawcy mają 6 miesięcy począwszy od dnia wejścia w życie zmienionych przepisów.
