Pojawił się długo oczekiwany projekt dotyczący pracy zdalnej. Póki co jest tylko projektem, ale daje wstępny obraz przyszłych zasad. Poniżej przedstawiamy kilka najistotniejszych, planowanych zmian.
Żegnamy się z telepracą
Przepisy o pracy zdalnej mają zastąpić w całości obecnie obowiązujące przepisy o telepracy, które zostaną uchylone. Pracownik będzie mógł pracować zdalnie w miejscu przez siebie wskazanym i uzgodnionym z pracodawcą, w tym w swoim miejscu zamieszkania.
Pracodawca będzie mógł umówić się z pracownikiem na pracę zdalną zarówno przed, jak i w trakcie zatrudnienia. Co ważne, jeśli ustalenia te będą dokonywane w trakcie zatrudnienia, będą mogły mieć formę wyłącznie elektroniczną.
Praca zdalna także na podstawie polecenia pracodawcy
W określonych sytuacjach, np. w razie pandemii lub czasowej niemożności zapewnienia pracownikowi bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w dotychczasowym miejscu pracy, pracodawca będzie mógł wydać pracownikowi polecenie wykonywania pracy zdalnej – w takim jednak wypadku, wykonywanie pracy zdalnej będzie możliwe pod warunkiem oświadczenia przez pracownika, że posiada odpowiednie warunki lokalowe i techniczne.
O pracę zdalną będzie można wnioskować
W pewnych okolicznościach pracodawca będzie zobowiązany uwzględnić wniosek o wykonywanie pracy zdalnej – tak będzie np. w przypadku pracownika wychowującego dziecko do 4. roku życia lub wychowującego dziecko niepełnosprawne. Ewentualna odmowa pracodawcy będzie możliwa tylko wtedy, gdy wykonywanie pracy zdalnie nie jest możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika. Ewentualną odmowę pracodawca będzie musiał uzasadnić na piśmie.
Pracodawca pokryje niektóre koszty związane z pracą zdalną
Do obowiązków pracodawcy stosującego pracę zdalną należeć będzie m.in. dostarczenie pracownikowi materiałów i narzędzi pracy, pokrycie kosztów energii elektrycznej, czy niezbędnego dostępu do łączy telekomunikacyjnych. Pracodawca będzie mógł się też umówić z pracownikiem na wypłacanie ryczałtu, którego wysokość odpowiadać będzie przewidywanym kosztom ponoszonym przez pracownika w związku z pracą zdalną. Przy ustalaniu wysokości ryczałtu będzie brać się pod uwagę „normy zużycia materiałów i narzędzi pracy, ich udokumentowane ceny rynkowe oraz ilość wykorzystanego na potrzeby pracodawcy materiału i jego ceny rynkowe, a także normy zużycia dotyczące pozostałych kosztów bezpośrednio związanych z pracą zdalną, w tym w szczególności normy zużycia energii elektrycznej oraz koszty dostępu do łączy telekomunikacyjnych”.
Pracodawca ocenia ryzyko zawodowe i ustala zasady BHP w pracy zdalnej
Pracodawca będzie zobowiązany także do sporządzenia oceny ryzyka zawodowego i informacji o zasadach i sposobach właściwej organizacji stanowiska pracy zdalnej. Ocenę ryzyka i stosowną informację pracodawca będzie musiał sporządzić przed dopuszczeniem pracownika do wykonywania pracy zdalnej.
Pracownik powinien potwierdzić, w postaci papierowej lub elektronicznej, zapoznanie się z przygotowaną przez pracodawcę oceną ryzyka zawodowego oraz informacją zawierającą zasady bezpiecznego i higienicznego wykonywania pracy zdalnej oraz zobowiązać się do ich przestrzegania.
Dopuszczenie pracownika do wykonywania pracy zdalnej będzie uzależnione od złożenia przez niego oświadczenia (elektronicznie lub w postaci papierowej) zawierającego potwierdzenie, że stanowisko pracy zdalnej w miejscu wskazanym przez pracownika i uzgodnionym z pracodawcą zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pracy.
Kiedy nowe przepisy mają wejść w życie?
Powyższe to dopiero propozycja; same przepisy zmieniające Kodeks Pracy mają wejść w życie po upływie 3 miesięcy od dnia odwołania na obszarze kraju stanu epidemii ogłoszonego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2, a w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego – po upływie 3 miesięcy od dnia odwołania tego stanu.