Pracodawca jest obowiązany udostępnić zakładowej organizacji związkowej pomieszczenia i urządzenia techniczne, ale czy musi to robić nieodpłatnie?
PYTANIE KLIENTA
W ostatnim czasie związek zawodowy wystąpił do nas z żądaniem udostępnienia pomieszczenia biurowego na cele związkowe. Ponoć mają prawo o to wnioskować, a my – jako pracodawca – nie możemy odmówić, a ponadto musimy ponosić koszty związane z opłaceniem rachunków np. za telefon stacjonarny, który znajdować się będzie w biurze. Czy związek zawodowy może żądać spełnienia takich warunków?
ODPOWIEDŹ: Tak, związek zawodowy może domagać się udostępnienia mu przez pracodawcę pomieszczenia biurowego i wyposażenia, ale niekoniecznie na opisywanych warunkach.
Pracodawca obowiązany jest udostępnić zakładowej organizacji związkowej pomieszczenia i urządzenia techniczne niezbędne do wykonywania działalności związkowej w zakładzie pracy. Obowiązek ten wynika wprost z ustawy, a w celu jego wykonania konieczne jest zawarcie umowy cywilnoprawnej między pracodawcą, a związkiem zawodowym.
Jednak przepis pozostawia wiele swobody stronom co do szczegółowego uregulowania ich wzajemnych praw i obowiązków. Np. nie rozstrzyga, w jakiej formie prawnej ma nastąpić udostępnienie lokalu na cele związkowe, nie rozstrzyga, jakie wyposażenie ten lokal musi mieć i wreszcie nie określa czy udostępnienie to ma być odpłatne, czy nie. Wszystko zależy od okoliczności konkretnej sprawy, m. in. od racjonalnych potrzeb organizacji związkowej i od możliwości pracodawcy.
Podejmując decyzję co do odpłatności udostępnienia związkom lokalu i wyposażenia trzeba pamiętać, że większość autorów twierdzi, że brak odpłatności może być traktowany jako ukryte finansowanie związków przez pracodawcę, co sprzeczne jest z zasadą autonomii organizacji związkowych.
Pracodawca, który w dobrej wierze prowadził ze związkami negocjacje w sprawie warunków opisywanego tu udostępnienia, nie musi obawiać się negatywnych konsekwencji ich ewentualnego fiaska i braku porozumienia.
