9 lutego br. rząd przedstawił projekt nowelizacji ustawy o cudzoziemcach. Projekt ten ma na celu m.in. wdrożenie przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu zatrudnienia w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji.
Dyrektywę tę Polska powinna była wdrożyć do krajowego porządku prawnego do 18 listopada 2023 r. Nowelizacja ma też usprawnić procedury legalizacji pobytu cudzoziemców, którzy z roku na rok składają coraz to więcej wniosków o legalizację pobytu w Polsce. Zmiany mają dotyczyć także stempla w paszporcie, który potwierdza legalność pobytu cudzoziemca w czasie oczekiwania na nową decyzję – stempel ten zastąpi zaświadczenie.
Niebieska Karta UE dla pracowników wysoko wykwalifikowanych
Jednym z kluczowych aspektów projektu jest wprowadzenie bardziej preferencyjnej procedury wjazdu i pobytu w Polsce pracowników z państw trzecich w celu zatrudnienia w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji. Już dziś, tacy pracownicy mogą uzyskać zezwolenie na pobyt czasowy i pracę w Polsce na okres do trzech lat wraz z szeregiem przywilejów, które nie przysługują pracownikom bez odpowiednich kwalifikacji. Projekt ma na celu ułatwienie uzyskiwania powyższego zezwolenia, znanego pod nazwą Niebieskiej Karty UE, między innymi poprzez skrócenie wymaganego okresu trwania umowy z cudzoziemcem ubiegającym się o Kartę z 12 miesięcy do 6 miesięcy. Posiadacze Niebieskiej Karty, będą mieli również prawo do prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce na zasadach obowiązujących obywateli polskich. Równocześnie jednak prowadzenie działalności gospodarczej nie będzie mogło być głównym zajęciem cudzoziemca.
Nowelizacja przewiduje również odejście od wskazywania pracodawcy i warunków zatrudnienia w decyzjach dotyczących Niebieskiej Karty UE. Zamiast tego, karta ta ma stać się rodzajem zezwolenia ogólnego, co pozwoli osobom spoza Polski na elastyczną zmianę pracodawcy bez konieczności uzyskiwania nowego zezwolenia, a jedynie z obowiązkiem zawiadomienia o zmianie wojewody.
Elektroniczne składanie wniosków pobytowych
W projekcie założono elektronizację procesu składania wniosków o zezwolenie na pobyt. Wnioski będą składane w postaci elektronicznej, a nie – jak ma to miejsce obecnie – podczas osobistego stawiennictwa w urzędzie wojewódzkim. Cudzoziemcy będą składać wnioski drogą elektroniczną poprzez Moduł Obsługi Spraw (MOS). Za pomocą MOS, cudzoziemiec będzie mógł wygenerować elektroniczne potwierdzenie odbioru przez urząd wniosku w postaci zaświadczenia, które zastąpi obecnie stosowane stemple w paszporcie. Planowane rozwiązania umożliwią cudzoziemcom podpisywanie wniosków online z wykorzystaniem podpisu zaufanego w profilu zaufanym. Cudzoziemiec będzie miał też możliwość podpisania wniosku kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Warto zaznaczyć przy tym, że projekt zakłada wyłącznie elektroniczną drogę ubiegania się o wydanie zezwoleń, co wiązać się będzie z wieloma wyzwaniami, takimi jak chociażby niezbędność posiadania kwalifikowanego podpisu elektronicznego czy profilu zaufanego przez wnioskującego cudzoziemca. Elektronizacja postępowań będzie musiała zostać wdrożona przez urzędy w okresie dwóch lat od wejścia ustawy w życie.